METSAMOR: Inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa w Armenii

W Metsamor w Armenii odbyła się uroczysta inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa. Uroczystości odbyły się na stanowisku, gdzie pracuje polsko-armeńska misja archeologiczna.

Wydarzenie zorganizowane przez Ambasadę Unii Europejskiej w Erewaniu miało szczególnie uroczysty charakter. Dni Dziedzictwa otworzyła Minister Kultury Hasmik Poghosyan, następnie przemawiał Ambasador UE, Piotr Świtalski oraz Ambasador RP, Jerzy Marek Nowakowski.
Na zakończenie części oficjalnej prof. Ashot Piliposjan oraz dr hab. Krzysztof Jakubiak, kierownicy polsko-armeńskiej misji archeologicznej opowiedzieli o współpracy w tej dziedzinie i omówili wstępne rezultaty tegorocznego sezonu badawczego.

Przez ponad czterdzieści lat kompleks osadniczy Metsamor badała misja ormiańska. Wspólne armeńsko-polskie badania archeologiczne rozpoczęto w 2013 roku. Ze strony polskiej prowadzą je Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW oraz Instytut Archeologii UW, zaś misją kieruje dr hab. Krzysztof Jakubiak z IA UW.

W trakcie armeńskich badań rozpoznano ruiny fortecy z 2 poł. II tysiąclecia p.n.e. Wewnątrz murów obronnych odkryto pozostałości okrągłych domostw z III tysiąclecia p.n.e., centrum metalurgicznego z warsztatami i magazynami z przełomu II i I tysiąclecia p.n.e., a także dwie świątynie z początku I tysiąclecia p.n.e. Prowadzono też badania na przylegającym do wzgórza cmentarzysku, gdzie odkryto ponad sto bogato wyposażonych grobów z epoki brązu i żelaza.

Tegoroczny sezon jest wyjątkowo obfity w znaleziska najwyższej klasy. Odnaleziono 15 przedmiotów wykonanych ze złota. Złoto znaleziono zarówno na terenie osiedla, jak i cmentarzyska. Naszyjnik z karneolu i złota, porzucony najprawdopodobniej podczas najazdu króla urartyjskiego Argiszti I, jest pierwszym tego typu znaleziskiem z osady datowanej na okres wczesnego żelaza (XI–IX w p.n.e.) z terenów Zakaukazia. W eksplorowanej komorze grobowej, która najprawdopodobniej była wykorzystywana na przestrzeni setek lat – od środkowej epoki brązu do wczesnej epoki żelaza – odnaleziono złote zawieszki w kształcie półksiężyca oraz złote paciorki, które pierwotnie były częścią kilku naszyjników. Oprócz tego z grobu wydobyto m.in. brązowe elementy uprzęży końskiej i prawie tysiąc paciorków z karneolu.

Minister Kultury Hasmik Poghosyan, Ambasador UE, Piotr Świtalski oraz Ambasador RP, Jerzy Marek Nowakowski. Minister Kultury Hasmik Poghosyan oraz Ambasador RP, Jerzy Marek Nowakowski