Z przyjemnością informujemy, że prof. dr hab. Michał Gawlikowski otrzymał grant ‘Harmonia 6’ na realizowany przy Centrum projekt: „Infrastruktura handlu międzynarodowego w basenie Morza Czerwonego w okresie rzymskim”.
Celem projektu jest badanie dalekosiężnego handlu morskiego w basenie Morza Czerwonego, a zwłaszcza ustalenie roli obu brzegów Morza Czerwonego w tej wymianie. Służyć temu będą badania wykopaliskowe w dwóch portach funkcjonujących w epoce rzymskiej po stronie afrykańskiej i azjatyckiej tego morza. Przez cały okres rzymski (wieki I-IV n.e.) trwała intensywna wymiana handlowa pomiędzy krajami Cesarstwa Rzymskiego a krajami wokół Oceanu Indyjskiego: Indiami, Arabią i wybrzeżem wschodniej Afryki. „Można powiedzieć, że ta wymiana była pierwszym w dziejach przykładem globalizacji” – zauważa prof. Gawlikowski.
Dotychczasowe badania nad tym handlem wykorzystują głównie nieliczne greckie i rzymskie źródła pisane, podczas gdy badania archeologiczne – zwłaszcza na azjatyckim brzegu Morza Czerwonego – są ciągle niewystarczające. Okazją by to zmienić są podjęte w 2014 roku prace misji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, kierowanej przez prof. Gawlikowskiego, w miejscowości Aynuna w Arabii Saudyjskiej, niedaleko wejścia do Zatoki Akaba. Ich rozpoczęcie było możliwe dzięki zaproszeniu ze strony partnera saudyjskiego, prof. Ali Ghabbana, wicedyrektora Saudyjskiej Komisji Turystyki i Starożytności.
Jak wskazuje analiza materiału ceramicznego zebranego podczas badań powierzchniowych, w Aynuna znajdują się ruiny osiedla, które można określić jako nabatejskie. Niektórzy badacze upatrują w tym miejscu pozostałości nabatejskiego portu Leuke Kome, znanego ze źródeł pisanych. Królestwo Nabatejczyków ze stolicą w Petrze istniało od III wieku p.n.e. do roku 106 n.e., a karawany nabatejskie dostarczały towary z Południowej Arabii (dzisiejszego Jemenu) do krajów śródziemnomorskich.
Na afrykańskim brzegu Morza Czerwonego projekt obejmie studia nad portem w Berenike w Egipcie. Stanowisko to badane jest przez misję Prof. Stevena E. Sidebothama (University of Delaware, USA), we współpracy z ekipą z CAŚ UW kierowaną przez Iwonę Zych. Cały projekt obejmie więc prace archeologiczne na stanowisku Aynuna oraz opracowanie wybranych kategorii zabytków z tego stanowiska w ścisłym powiązaniu z rezultatami badań misji Berenike.
Czytaj więcej:
O innych grantach realizowanych przy Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW: Trzy granty dla PCMA
O pierwszym sezonie badań misji CAŚ UW w Aynuna (Arabia Saudyjska): Ruszyły wykopaliska Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Arabii Saudyjskiej
O badaniach polsko-amerykańskiej misji w Berenike (Egipt): The Berenike Project (facebook)
(zdjęcia dzięki uprzejmości prof. M. Gawlikowskiego)
