Stanisław Medeksza

Prof. dr hab. Stanisław Medeksza

Z żalem i smutkiem zawiadamiamy, że 10 września 2011 odszedł prof. Stanisław Medeksza, Dziekan Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, nasz kolega i wieloletni współpracownik Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Profesor Medeksza był wybitnym znawcą architektury starożytnej i współtwórcą polskiej szkoły konserwacji i restauracji zabytków architektury antycznej, autorem wielu prac naukowych o międzynarodowej renomie w zakresie badań nad architekturą starożytną.

Jego współpraca z Centrum Archeologii rozpoczęła się w 1979 roku, kiedy prof. Kazimierz Michałowski powierzył cenionemu już wówczas na polu badań architektonicznych Stanisławowi Medekszy funkcję architekta misji archeologicznych działających w Egipcie: w Aleksandrii oraz w Tell Atrib, a niebawem także w Sudanie, w Starej Dongoli. Wkrótce potem objął stanowisko Głównego Architekta Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej w Kairze. Tym samym Profesor Stanisław Medeksza zaangażował się na wiele lat w kolejne projekty konserwatorskie i archeologiczne: Mauzoleum Qurqumasa w Kairze, świątynie Hatszepsut i Totmesa III w Deir el-Bahari oraz rzymską zabudowę rezydencjonalną w Nea Pafos na Cyprze. To ostanie stanowisko zajęło szczególne miejsce w jego karierze naukowej, zaowocowało bowiem rozprawą habilitacyjną odtwarzającą architekturę antycznej rezydencji zwanej Willą Tezeusza. Spośród wielu osiągnięć Profesora wyjątkowo ważnym był projekt (niestety niezrealizowany) częściowej rekonstrukcji oraz ekspozycji świątyni Totmesa III.

Nowatorskim rozwiązaniem tego projektu było zaplanowanie pod posadzką świątyni pomieszczeń muzealnych, pozwalających na wyeksponowanie zarówno oryginalnych elementów dekoracji świątyni jak i wielu innych zabytków pochodzących z rejonu Deir el-Bahari. W 1994 profesor Medeksza objął kierownictwo Polsko-Egipskiej Misji Konserwatorskiej w Marina el-Alamein (starożytne Leukaspis/Antiphrae) na północnym wybrzeżu Egiptu. Z miejscem tym związany był do końca. Jego wieloletnie doświadczenie konserwatorskie oraz ogromne zaangażowanie pozwoliły uratować i odtworzyć, a w konsekwencji udostępnić wiele zabytków tego rzymskiego miasta.

Jako wykładowca historii architektury i dziekan Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej wychował kilka pokoleń architektów i studentów architektury współpracujących dziś z misjami archeologicznymi i konserwatorskimi prowadzonymi przez Centrum Archeologii.